Susan Janssen-Jouwsma vertelt ons hoe het is om Klimaatburgemeester te zijn. Susan was samen met Lenny Alkemade het afgelopen jaar Klimaatburgemeester in Leeuwarden. Ze vertelt ons in dit interview over haar bezigheden en haar plannen voor het aankomende jaar.
Kan je uitleggen wat jij als Klimaatburgemeester doet?
“Ik probeer als Klimaatburgemeester en via mijn werk mensen er bewust van te maken dat een groot deel van het zorgen voor een betere leefomgeving, heel veel te maken heeft met gedrag. Dat je dingen met elkaar én voor elkaar doet. Duurzamer of bewuster leven is geen wedstrijd van wie het beste bezig is. Het is juist dat je voor jezelf moet bedenken wat in jouw leven slimmer en duurzamer kan.”
“Ik werk bij een bedrijf in Leeuwarden dat zich bezig houdt met vraagstukken over verduurzaming. Hierbij doe heel veel onderzoek. Daarbij kijk ik of dingen daadwerkelijk zo duurzaam zijn als dat gezegd wordt. Soms zijn dat hele grote onderzoeken over wat mensen zelf duurzaam vinden en gedragsveranderingen. En soms gaat het over wat beter is, een afwasmachine of een afwasborstel en een teiltje. De onderzoeken maken mij kritisch, vooral ook naar alle gedrag en handelingen.”
“Als Klimaatburgemeester ga ik het liefst in gesprek met mensen die nauwelijks of geen idee hebben van waar ze moeten beginnen met verduurzamen. Dat is zo veel interessanter dan bijvoorbeeld het geven van een lezing ofzo. Dan kan je misschien sommige mensen echt helpen in plaats van wat algemene informatie geven.”
Wat heeft je rol als Klimaatburgemeester jou gebracht wat je van tevoren niet had verwacht?
“Je merkt dat je als Klimaatburgemeester wel iets makkelijker bij de gemeente binnen kan stappen. Je kunt veel makkelijker je vraag stellen, je hebt een makkelijkere ingang om zaken vanuit die rol aan te kaarten. Heel veel zaken die over verduurzaming gaan, horen niet alleen in het hokje ‘klimaat’ of ‘verduurzaming’. Het grootste deel zit in de sociale hoek. Je komt als Klimaatburgemeester sneller in contact met de juiste personen.”
Wat zijn je plannen voor het aankomende jaar?
“De aankomende periode wil ik mij voornamelijk, via mijn studie Climate Adaptation Governance, gaan richten op hittestress binnen de gebouwde omgeving. We hebben vorig jaar een prachtig evenement in de stad gehad; Bosk. Er is onderzoek gedaan door de Universiteit van Wageningen naar de temperatuur in de stad. Uit het onderzoek is gekomen dat meer bomen de temperatuur in de stad verlagen.”
“Nu heeft Leeuwarden best wel veel bomen, aan de andere kant hebben we ook nog heel veel ruimte waar meer bomen niet zouden misstaan. Als je bijvoorbeeld de Nieuwestad neemt, daar hebben we nu 8 bomen staan in een grasveldje. Super leuk initiatief, maar er zijn vast meer mogelijkheden om in de binnenstad te vergroenen. Hitte is een van de weinige dingen waar je je als mens niet goed tegen kunt wapenen. Pas jezelf en je leefomgeving dan aan. Maak daarin de stad ook wat blijer en inclusiever. Nu ligt de focus in de binnenstad meer op consumeren in plaats van recreëren. Ik vind het jammer dat de zonnige plekken in de stad alleen toegankelijk zijn voor mensen die een drankje op het terras kunnen betalen. Met groene plekken in de stad, beleef je de stad ook meer en deze zijn toegankelijk voor iedereen.”
Hoe kunnen inwoners meer van zich laten horen over hun leefomgeving?
“In mijn ogen is iedereen Klimaatburgemeester. Iedereen kan bijdragen aan een groene leefomgeving. Je kunt als Klimaatburgemeester makkelijker tegen een raadslid, wethouder of gemeentelijke ambtenaar zeggen: ‘Hey heb je even, ik merk dit of ervaar dit, wat kunnen we hier aan doen?’ Als je een gewone inwoner van de gemeente bent, dan doe je dat denk ik minder makkelijk. Ik denk dat je als Klimaatburgemeester ook wel kritisch mag zijn naar de gemeente. Je kunt als Klimaatburgemeester ook helpen bij het betrekken van inwoners. Ook om te zorgen dat meer mensen meedenken en meedoen. Inclusie is hierbij heel belangrijk. Mensen, laat zelf ook van je horen! Zo komt deelname aan een initiatief niet telkens bij dezelfde mensen terecht. Maar een goede afspiegeling is van alle inwoners van de gemeente.”
Welke eerste stap kan iemand zetten om duurzamer te leven?
“Ik vind het woord ‘duurzaam’ geen goed woord. Wij zijn Nederlanders en er zijn een paar dingen waar wij niet van houden waaronder het woord ‘duur’. Bewust leven kost niets, behalve wat veranderingen in je gedrag. Om het licht uit te doen als je een kamer uitgaat of om een trui aan te trekken als je het koud hebt, om eens wat te noemen.”
“Ga eens bij jezelf na ‘heb ik alles wat ik nu denk nodig te hebben? En heb ik dat ook echt nodig?’ En: ga stemmen! Want wil jij gehoord worden, dan moet je je stem laten horen. Onze leefomgeving is iets wat iedereen aangaat. Verdiep je in wat een politieke partij wil, waar ze voor staan. En je kunt je eigen verantwoordelijkheid nemen door ook Klimaatburgemeester te worden. Want politiek is te belangrijk om enkel en alleen over te laten aan politici.”
Lees op www.groenleeftinleeuwarden.nl/echt-een-groot-feest-ik-heb-echt-een-levende-voortuin/ hoe Lenny Alkemade terug kijkt op haar Klimaatburgemeesterschap in 2023. Wil je meer weten over welke duurzame stappen jij kunt zetten? Of wil je zelf klimaatburgemeester worden? Kijk dan op www.nkw2023.nl.