Huiszwaluw in Leeuwarden
Huiszwaluwen vliegen elk jaar vanuit Afrika naar Nederland om hier te broeden. Ze bouwen komvormige nesten van klei en zand tegen gebouwen. Maar door gebrek aan geschikt nestmateriaal en het verwijderen van nesten hebben ze het steeds moeilijker. Op deze pagina lees je hoe je ze een handje kunt helpen en wat de gemeente doet om deze soort te beschermen.
Even kennismaken
De huiszwaluw herken je aan zijn witte onderkant, korte gevorkte staart en vrolijke gekwetter. Het zijn razendsnelle vliegers die zelfs al drinkend over het water scheren. Om concurrentie te vermijden jagen ze hoger dan andere zwaluwsoorten, waar ze insecten uit de lucht plukken.
Huiszwaluwen broeden graag in kolonies en bouwen hun kenmerkende komvormige nesten onder dakranden en goten – vandaar hun naam. Door een tekort aan goede modder en klei vallen natuurlijke nesten echter steeds vaker uit elkaar. Gelukkig maken huiszwaluwen ook graag gebruik van kunstnesten, die eenvoudig verkrijgbaar zijn bij tuincentra en webshops.
Het nut van huiszwaluwen
Huiszwaluwen zijn maar een paar maanden per jaar in Nederland, maar in die tijd spelen ze een belangrijke rol in de natuur.
- Natuurlijke insectenbestrijders – Ze eten dagelijks duizenden vliegende insecten, wat helpt om plagen en muggenoverlast te beperken.
- Belangrijk in de voedselketen – Ze vormen een prooi voor roofvogels zoals de boomvalk.
- Indicator voor een gezonde leefomgeving – Omdat ze afhankelijk zijn van insecten uit een evenwichtig ecosysteem, zegt hun aanwezigheid veel over de kwaliteit van onze natuur.
Help de huiszwaluw
Ook huiszwaluwen in jouw tuin of bedrijventerrein? Gebruik dan deze tips:
- Laat oude nesten hangen. Huiszwaluwen keren graag terug naar hun oude nestplek.
- Hang nestkommen op aan de oost- of noordoostzijde van je huis of bedrijfspand, direct onder de dakgoot of een overstek.
- Hang meerdere kommen op, want huiszwaluwen broeden graag in groepjes.
- Maak dakranden wit. Wit weerkaatst het zonlicht, houdt de nesten koel en is parasiet werend.
- Creëer een modderplaats binnen 100-200 meter van een nest. Dit kan door op een geschikte plek in de tuin, op een carport of schuurdak een zeil met iets verhoogde randen te leggen. Vul deze plek met zand en water om een modderpoel te maken. Voeg indien nodig water toe bij warm weer zodat de plek niet uitdroogt.
- Geef locaties van (kunst)nesten door aan de gemeente. Zo kunnen we samen de verspreiding van de huiszwaluw in de gaten houden.
Wat doet de gemeente?
Huiszwaluwen keren elk jaar terug naar dezelfde broedplek. Hun oude nesten worden vaak opnieuw gebruikt of eenvoudig gerepareerd. Het verwijderen van nesten zonder vergunning is verboden.
De gemeente helpt bewoners en bedrijven om eventuele overlast op een diervriendelijke manier te verminderen en moedigt het ophangen van nestkommen aan. Bij de inrichting van nieuwe wijken wordt bewust gekeken hoe huiszwaluwen een veilige en geschikte plek kunnen krijgen.
Overlast door poep? Zo los je het eenvoudig op
Hoe klein huiszwaluwen ook zijn, ze produceren verrassend veel poep. Onder een nest kunnen flinke hopen ontstaan — niet ideaal als je terras, tuinmeubilair of auto eronder staat.
Met deze kleine aanpassingen kun je de zwaluwen laten broeden én de overlast beperken:
- Plaats een mestplank op 30–50 cm onder het nest. Zo vangt de plank de uitwerpselen op en kun je die na het broedseizoen makkelijk schoonmaken.
- Gebruik een beschermhoes voor tuinmeubels of je auto.
- Maak er iets leuks van in de buurt: vraag kinderen om af en toe de ramen te lappen als een heitje‑voor‑een‑karweitje.
Meer informatie over huiszwaluwen?
Kijk eens op deze websites: